Humane geneeskunde (RX)

Deze pagina is bedoeld voor iedere persoon die betrokken is bij het gebruik van X-stralen voor medische beeldvorming in de humane geneeskunde.

Indien u enkel röntgentoestellen gebruikt voor dentomaxillofaciale beeldvorming, gelieve de pagina voor tandheelkunde te consulteren.

Algemene voorwaarden en verantwoordelijkheden

Ik ben exploitant/zaakvoerder en in het bezit van röntgentoestellen voor medische beeldvorming

  • Ik heb een contract afgesloten met een erkende instelling voor fysische controle (Be.Sure/Techni-Test/Vinçotte), voor onder andere:
    • de oplevering van nieuwe of gewijzigde installaties;
    • de evaluatiebezoeken stralingsbescherming: 
  • Ik heb een contract afgesloten met een erkende deskundige in de medische stralingsfysica, voor onder andere: 
    • de indienststelling van nieuwe of gewijzigde installaties (de indienststelling door de erkende deskundige in de medische stralingsfysica is een onderdeel van het opleveringsproces);
    • de kwaliteitscontrole van de installaties :
      • tenminste 1x/jaar
      • tenminste 1x/3 jaar voor toestellen voor eenvoudige dentomaxillofaciale radiografie (uitgezonderd CBCT) op voorwaarde dat het toestel gefixeerd is aan het plafond, de grond of de muur, aangesloten is op het elektriciteitsnet en er bij de vorige kwaliteitsbeheersing van het toestel geen opmerkingen werden geformuleerd.
    • advies bij het opstellen van de technische specificaties voor nieuwe toestellen en deelname aan de evaluatie van offertes.
  • Ik beschik en bewaar de relevante documenten gedurende 30 jaar. Dit kan op papier of elektronisch.

  • Ik meld wijzigingen aan mijn erkende instelling voor fysische controle en/of het FANC.
  • Ik meld significante gebeurtenissen < 48 uur na het incident via event@fanc.fgov.be:
    = elke gebeurtenis (met inbegrip van een menselijke fout, een bijna-ongeval, een niet toegestane handeling,…) die gevolgen of potentiële gevolgen kan hebben, op de veiligheid, de stralingsbescherming en het milieu (vb. diefstal van een röntgentoestel, onverwacht hoge dosis op een werknemer tgv een defect toestel, …).
  • Ik hou een fysieke inventaris bij en maak via mijn erkende instelling voor fysische controle bepaalde gegevens over aan het FANC. Ik kan die gegevens ook zelf raadplegen via het DXP (Data eXchange Platform).
  • Ik zorg ervoor dat het dosimetrisch toezicht van beroepshalve blootgestelde studenten/zelfstandigen/externe werkers passend is en ten minste equivalent aan die van de beroepshalve blootgestelde werknemers in mijn praktijk.

  • Als de risico-analyse – goedgekeurd door de deskundige erkend in de fysische controle -  aangeeft dat ik werknemers heb die beroepshalve blootgesteld zijn aan ioniserende straling, dan: 
    • zorg ik voor een aangepast medisch en dosimetrisch toezicht;
    • sluit ik een contract af met een erkende arbeidsarts;
    • zie ik er op toe dat de beroepshalve doses van de blootgestelde werknemers van mijn inrichting worden geregistreerd in het nationale blootstellingsregister;
    • vergewis ik mij ervan dat zij, vóór hun tewerkstelling en nadien jaarlijks, worden op de hoogte gesteld van de risico's, basisnormen en veiligheidsmaatregelen en -middelen in verband met ioniserende straling en deze informatie vooraf door mijn deskundige erkend in de fysische controle werd goedgekeurd en steeds schriftelijk ter beschikking is.

  • Ik richt een interne dienst voor fysische controle (IDFC) op en zie toe op de goede werking ervan. Deze dienst bestaat uit :
    • een hoofd van de dienst* dat instaat voor de goede organisatie;
    • Agent(en) voor de stralingsbescherming (ASB)**
      *Het hoofd van de dienst en de ASB('s) moeten voor deze functie een bijkomende basisopleiding en permanente vorming volgen. 
      **In de praktijk kan dit dezelfde persoon zijn als het hoofd van de dienst maar beide functies moeten in ieder geval worden uitgeoefend door personen die deel uitmaken van het personeel in loondienst van de exploitant. Indien u meer dan één praktijk uitbaat, dient ten minste één ASB per site te worden aangesteld.
  •  Ik heb een document waarin de organisatie van mijn interne dienst voor fysische controle en de door de ASB(s) uit te voeren taken worden beschreven en dat zowel door mezelf als mijn deskundige erkend in de fysische controle is goedgekeurd.
  • Ik richt een interne dienst voor medische stralingsfysica op en zie toe op de goede werking hiervan, indien ik een toestel heb voor tomodensitometrie of voor interventionele radiologie.

  • Ik ga na dat de gemachtigden die zelf röntgenopnames maken onder de verantwoordelijkheid van een vergunde arts of die assisteren bij het maken van röntgenopnames, alsook de medewerkers van de IDFC de passende opleiding hebben voltooid en de jaarlijkse permanente vorming volgen.
  • Ik kan aantonen dat de informatie over de risico’s van ioniserende straling en over de basisnormen en veiligheidsmaatregelen:
    • is goedgekeurd door de deskundige erkend in de fysische controle;
    • schriftelijk beschikbaar is;
    • gegeven werd aan de werknemers, de externe werkers, studenten en stagairs, die in mijn praktijk aan ioniserende stralingen kunnen worden blootgesteld;
    • gegeven vóór hun eerste tewerkstelling in de praktijk en nadien minstens jaarlijks wordt herhaald.
  • Ik ga na of de artsen die gebruik maken van de röntgentoestellen hiervoor vergund zijn.

Ik ben arts en gebruik röntgentoestellen

Ik ben technoloog in de medische beeldvorming, verpleegkundige  en werk met röntgentoestellen (= gemachtigde)

  • Indien ik zelf röntgenopnames maak onder toezicht en verantwoordelijkheid van een vergunde arts of de arts hierbij assisteer, dan word ik beschouwd als gemachtigde.
  • Als gemachtigde heb ik de vereiste basisopleiding gevolgd en volg ik permanente vorming. 
  • Ik pas de  veiligheidsmaatregelen toe die zijn goedgekeurd door de deskundige erkend in de fysische controle (werkprocedures).

Specifieke regelgeving / Informatie

Aanbevelingen voor goede praktijk en andere studies 

Inspecties door het FANC (radiologie) 

 

 

Laatst aangepast op: 06/10/2023