De stresstests zijn gerichte revaluaties van de aanwezige veiligheidsmarges van de nucleaire installaties om na te gaan of deze voldoende garanties bieden, ook in extreme omstandigheden. Dit in het licht van de gebeurtenissen in Fukushima waar extreme (natuurlijke) condities tot een ernstig ongeval hebben geleid.

Deze revaluaties bestaan uit enerzijds een evaluatie van de respons van de nucleaire installatie ten aanzien van een set van extreme situaties (zie 'Scope van de stresstests"') en anderzijds een verificatie van de bestaande preventieve en beperkende maatregelen volgens een ‘defence-in-depth' logica.

Volgens dit principe vertrekt men van bepaalde initiërende gebeurtenissen (bvb. een aardbeving of een overstroming) en worden verschillende opeenvolgende voorzorgs- en beschermingsmaatregelen ('verdedigingsniveaus' genoemd) ingebouwd, zodat, bij een eventueel falen van een eerste maatregel er nog andere middelen ter beschikking staan om te voorkomen dat er zich een echt veiligheidsprobleem zou voordoen. Elk 'verdedigingsniveau' op zich moet voldoende robuust zijn om zijn preventieve functie te kunnen uitoefenen. Het falen van één verdedigingsniveau mag geen invloed hebben op de werking van een volgend niveau. De filosofie van de stresstest bestaat erin om het ene na het andere verdedigingsniveau als falend te beschouwen en telkens na te gaan welke voorzieningen aanwezig zijn om verdere degradatie te vermijden (preventie) en, in laatste instantie, om de gevolgen van een eventueel daaruit voortvloeiend ernstig ongeval te beperken.

De stresstest betreft geen reële testen van extreme situaties, maar wel technische evaluaties op basis van studies, berekeningen en ‘engineering judgement'. Zo zullen er bijvoorbeeld in verband met de weerstand tegen een aardbeving speciale voor aardbeving gekwalificeerde experten een rondgang uitvoeren in de installatie en een inschatting geven van welke uitrustingen tegen welke graad van aardbeving bestand zijn.

Het doel van de stresstests is om eventuele verdere verbeteringen te detecteren zodat deze kunnen genomen worden. Indien blijkt dat er noodzakelijke maar niet realiseerbare verbeteringen zijn, zal dit evenwel kunnen leiden tot een sluiting van de installaties.

De rol van de nucleaire veiligheidsautoriteiten FANC en Bel V bestaat erin de stresstest, die de exploitanten moeten uitvoeren, te evalueren (review). Voor wat de kerncentrales betreft, wordt de evaluatie van het FANC op haar beurt door een groep Europese experts geëvalueerd (peer review).