Blootstellingsregister

Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) heeft een blootstellingsregister voor beroepshalve blootstelling opgezet en zal dit beheren.

Algemeen

De FANC-wet van 15 april 1994, artikelen 25/1 tot 25/15 waarin het toepassingsgebied, de gegevensbronnen, de basisinhoud van het blootstellingsregister, de toegangsrechten tot het blootstellingsregister alsook de bewaartermijnen voor de daarin opgenomen gegevens worden geschetst;
Het ARBIS, in het bijzonder artikel 30.6 (dosimetrish toezicht) en artikel 23 (fysische controle) die de verantwoordelijkheden specificeren in termen van overdracht van doses, gewijzigd :
- enerzijds door het koninklijk besluit van 20 juli 2020 houdende gedeeltelijke omzetting van de Richtlijn 2013/59/EURATOM (in werking getreden op 29 augustus 2020);
- en anderzijds door het KB dosimetrie van 20 juli 2020 (zie link hieronder)
Het KB dosimetrie van 20 juli 2020 tot vaststelling van de vorm, de inhoud, alsook van de beperkingen en modaliteiten voor de toegang tot en het gebruik van het blootstellingsregister en het stralingspaspoort en tot wijziging van het ARBIS, hoofdstukken I en II (in werking getreden op 29 augustus 2020);
Het technisch reglement dosimetrie van 17 november 2020 tot vaststelling van de modaliteiten voor het opstellen van het dosisverslag en de overdracht aan het Agentschap van de resultaten van het individueel dosimetrisch toezicht, alsook van de modaliteiten voor het raadplegen van de doses in het blootstellingsregister en het verkrijgen van een stralingspaspoort, artikelen 1 tot 6 (in werking getreden op 5 december 2020).

Opmerking: Titel 5 (ioniserende straling) van boek V van de codex over het welzijn op het werk werd ook gewijzigd door het KB van 28 april 2020 (in werking getreden op 1 december 2020) om rekening te houden met de overdracht van de bevoegdheid van het dosimetrisch toezicht van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg tot het FANC. Met name de bepalingen met betrekking tot de papieren blootstellings- en ontsmettingstabellen zijn geschrapt met het oog op de oprichting van het blootstellingsregister en de bestaande elektronische overdrachts- en raadplegingsprocedures.

Het blootstellingsregister bevat de doses van de aan dosimetrisch toezicht onderworpen personen die, als werknemer, of als zelfstandige onder het Belgisch stelsel voor sociale zekerheid vallen.

De doelstellingen van het blootstellingsregister zijn:

Uitvoeren van een individuele dosimetrische follow-up gedurende de gehele loopbaan van een werknemer;
Controleren van de goede werking van het systeem voor dosimetrisch toezicht, zoals beschreven in artikel 30.6 van het ARBIS;
Erop toezien dat de dosislimieten, of de interventierichtwaarden bij noodsituaties worden nageleefd;
Identificeren van de optimalisatiemarges van de bestaande blootstelling, zodat er, indien nodig, dosisbeperkingen kunnen worden bepaald en er vervolgens kan worden nagegaan of ze werden nageleefd;
Opstellen van dosisoverzichten voor (groepen) personen die aan dosimetrisch toezicht zijn onderworpen, of dosisstatistieken voor groepen personen die aan dosimetrisch toezicht zijn onderworpen.

Dosisoverdracht

Wie zorgt voor de overdracht van de doses naar het blootstellingsregister?

De exploitanten of ondernemingshoofden zijn verantwoordelijk voor de overdracht van de doses van hun werknemers in het blootstellingsregister.

Deze overdrachten vinden plaats onder toezicht van de deskundige erkend in de fysische controle of, bij ontstentenis, van de preventieadviseur (zie artikel 30.6.4 en artikel 23.1.5, b), 16 van het ARBIS).

In de praktijk kan de overdracht gebeuren door de interne of externe persoon/entiteit die daartoe door de exploitant/het ondernemingshoofd is gemachtigd. De vereiste rechten voor het gebruik van het blootstellingsregister moeten worden toegekend aan de hiervoor aangewezen personen (zie Modaliteiten voor het gebruik van het blootstellingsregister).

Wanneer de overdracht in de praktijk wordt uitgevoerd door een externe entiteit of persoon (die niet afhankelijk is van de exploitant of het ondernemingshoofd), moet een goede organisatie en een goede samenwerking worden opgezet (idealiter in het kader van een schriftelijke overeenkomst tussen de betrokken partijen), zodat de overdrachten correct worden uitgevoerd en de geplande supervisies mogelijk zijn.

In dit geval deelt de entiteit of de externe persoon, voorafgaand aan de overdracht van het dosisbestand aan het blootstellingsregister, de doses mee aan de erkende deskundige voor de fysische controle (of, bij ontstentenis ervan, aan de preventieadviseur of aan de exploitant/ondernemingshoofd zelf) zodat deze, na ze eventueel te hebben gecorrigeerd, hun overdracht autoriseert. Zo kan er een afspraak worden gemaakt met de erkende dosimetriedienst zodat deze voor het samenstellen en verzenden van de bestanden zorgt

NB: Om ervoor te zorgen dat de database geen duplicaten bevat, is het belangrijk om te voorkomen dat dezelfde doses niet via meerdere kanalen tegelijk aankomen in het blootstellingsregister.

Wie is verantwoordelijk voor de overdracht van de doses voor de externe werkers?

Voor het algemene kader voor de bescherming van externe werknemers, raadpleeg het rubriek Bescherming van externe werknemers.

Activiteiten bij een Belgische exploitant/ondernemingshoofd

In overeenstemming met de regelgevende bepalingen betreffende de bescherming van externe werknemers opgenomen in Afdeling VI van Hoofdstuk III van het ARBIS, is de Belgische exploitant/ondernemingshoofd naar wie de externe werkers gaan in het algemeen verantwoordelijk voor het organiseren van hun individueel dosimetrisch toezicht en voor de overdracht van de resultaten ervan aan het blootstellingsregister (ARBIS, artikel 37 quinquies, punt 1°).

Indien in een van de situaties opgesomd in artikel 37 sexies van het ARBIS (een externe onderneming die voortdurend of herhaaldelijk en op basis van een contract tussenkomt bij een exploitant, een externe onderneming die over een eigen dienst voor fysische controle beschikt, enz.), de externe onderneming het echter praktischer acht, kan het, in overleg met de exploitant, het individueel dosimetrisch toezicht geheel of gedeeltelijk organiseren en de doses van zijn werknemers overbrengen naar het blootstellingsregister. Dit moet worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst die door beide partijen wordt ondertekend.

Opgelet: In het geval van dubbel dosimetrisch toezicht (gelijktijdig dragen van een dosimeter geleverd door de werkgever en een dosimeter verstrekt door de exploitant/ondernemingshoofd), komen de twee partijen overeen wie de doses aan het Agentschap overdraagt om dubbeltellingen in het blootstellingsregister te vermijden.

Activiteiten bij een buitenlandse onderneming

De externe ondernemingen zijn altijd verantwoordelijk voor de overdracht naar het blootstellingsregister van de doses die hun werknemers oplopen in het kader van opdrachten binnen buitenlandse ondernemingen, ongeacht of de dosimetrie wordt georganiseerd door het buitenlandse bedrijf of door de externe onderneming zelf.

Indien de overdracht de verantwoordelijkheid is van externe onderneming is

Indien de overdracht onder de verantwoordelijkheid van de externe onderneming valt, vindt deze plaats onder toezicht van de erkende deskundige voor de fysische controle (indien aanwezig), of onder die van de preventieadviseur of ondernemingshoofd. Het hoofd van de externe onderneming duidt de entiteit/persoon aan die de overdrachten praktisch uitvoert. In het bijzonder kan de overdracht gedelegeerd worden aan de dosimetriedienst of kan externe onderneming zich in elk geval door deze laatste bijstaan voor de samenstelling van de dosisbestanden. De vereiste rechten voor het gebruik van het blootstellingsregister moeten worden toegekend aan de hiervoor aangewezen personen (zie Modaliteiten voor het gebruik van het blootstellingsregister).

Frequentie en deadlines

Krachtens artikel 4 en artikel 8 van het technisch reglement inzake dosimetrie moeten de doses binnen 2 maanden na het einde van elke monitoringperiode worden overgedragen.

Voor luchtvaartmaatschappijen moeten de doses worden overgedragen binnen 6 maanden na het kalenderjaar waarvoor ze zijn geëvalueerd.

Modaliteiten voor het gebruik van het blootstellingsregister

De modaliteiten voor het opstellen van het dosisverslag en voor de overdracht van de resultaten van individueel dosimetrisch toezicht aan het Agentschap, evenals de modaliteiten voor het raadplegen van de doses in het blootstellingsregister, worden beschreven in het technisch reglement dosimetrie van 17 november 2020.

Toegang tot het blootstellingsregister

Professionals hebben toegang tot het blootstellingsregister voor het raadplegen of overdragen van doses via de applicatie National Dose Register (NDR). De toegang tot de NDR-applicatie, via de link https://dxp.fanc.be op het FANC Data eXchange Platform (DXP), is beveiligd via het CSAM-authenticatiesysteem.

Personen die een rol moeten vervullen op het gebied van de personeelsdosimetrie van een organisatie (bv. erkend arbeidsarts, deskundige erkend in de fysische controle, agent voor de stralingsbescherming, preventieadviseur, enz.) en hiervoor over toegangs- en andere rechten binnen de NDR-applicatie moeten kunnen beschikken, moeten hiervoor vooraf door de wettelijke vertegenwoordiger van de organisatie zijn aangeduid, waarbij hen tevens de vereiste rollen, overeenkomstig de toegangsrechten bepaald in artikel 25/7 van de FANC-wet van 15 april 1994, werden toegekend. De procedure voor het verlenen van de toegang en het toekennen van de rollen wordt beschreven in de Acces Guide die op het FANC Data eXchange Platform kan worden geraadpleegd.

Werknemers kunnen hun doses via de beveiligde applicatie (CSAM) MyProDose raadplegen op de volgende link: https://myprodose.afcn.be

Gebruik van de applicatie National Dose Register (NDR) en opmaak van de dosisbestanden

De gebruiksvoorwaarden van de NDR-applicatie, met name wat betreft de overdracht van bestanden en het raadplegen van doses, staan in de gebruikershandleiding.

De dosisbestanden moeten worden opgesteld volgens het formaat, de structuur en de regels die het Agentschap hiervoor heeft opgesteld. Gelieve de documentatie m.b.t. de samenstelling van de dosisbestanden te raadplegen.

De volgende documenten zijn daarin terug te vinden :

een verklarend document over de structuur van de uitwisselingsgegevens;
technische documenten met betrekking tot de XSD-structuur van de gegevens;
de lijst met codes en te gebruiken veldwaarden;
een Excel-template;
een vereenvoudigde Excel-template voor luchtvaartmaatschappijen.

Vertrouwelijkheid van dosimetrische gegevens

Vragen

Voor vragen met betrekking tot het blootstellingsregister kan u gebruik maken van het contactformulier met de vermelding "blootstellingsregister”.