Gebeurtenissen in België, ingedeeld op de INES-schaal, van de laatste 12 maanden

De INES-schaal (International Nuclear and Radiological Event Scale, Internationale schaal van nucleaire gebeurtenissen) is een internationale schaal die toelaat de ernst van een gebeurtenis waarbij bronnen van ioniserende stralen betrokken zijn, gemakkelijker te situeren. Ze bestaat reeds meer dan 25 jaar en wordt internationaal gebruikt.

De INES-schaal is enkel te beschouwen als een hulpmiddel voor de communicatie naar het publiek en de media om de ernst van een nucleaire gebeurtenis qua veiligheid eenvoudiger te kunnen situeren.

De INES-schaal is dus geen middel om de veiligheid van een nucleaire installatie te evalueren en mag dus ook niet gebruikt worden om de veiligheid van verschillende installaties in eigen land of buitenland te vergelijken.

Gebeurtenissen in België, ingedeeld op de INES-schaal, van de laatste 12 maanden

Datum Inrichting Niveau Beschrijving
2023-12-01 SCK CEN 1 Op 1 december ontving het nucleair studiecentrum SCK CEN een collo met daarin onbestraalde targets voor de productie van radioisotopen vanuit Framatome Romans in Frankrijk. Het collo werd bij ontvangst niet helemaal ontladen door een fout die werd gemaakt bij het tellen van de targets. Het collo werd opnieuw gesloten en vertrok als lege verpakking vanuit het SCK CEN. Bij een tweede controle kort daarna, tijdens het stockeren van de targets, werd de fout opgemerkt. De chauffeur van de vrachtwagen werd onmiddellijk op de hoogte gebracht en is teruggekeerd naar het SCK CEN. De targets waren op elk moment veilig verpakt maar tijdens het transport waren de transportdocumenten en de etikettering niet in overeenstemming met de inhoud van het collo.
Deze gebeurtenis had geen gevolgen voor de werknemers van SCK CEN en van de vervoerder, en ook niet voor de bevolking of het leefmilieu. Het FANC deelt dit voorval in op het niveau 1 van de INES-schaal (International Nuclear and Radiological Event Scale). Het FANC volgt de maatregelen op die SCK CEN zal treffen om gelijkaardige incidenten in de toekomst te voorkomen.
2023-11-24 SCK CEN 1 Op 24 november ontving het Nationaal Instituut voor Radio-elementen (IRE) een collo van het nucleair studiecentrum SCK CEN met daarin bestraalde targets voor de winning van Molybdeen-99 (Mo-99). Mo-99 is de meest gebruikte radio-isotoop voor diagnostiek in de nucleaire geneeskunde. Bij nazicht van het collo door het IRE bleek dat een aantal bouten van het deksel van de verpakking onvoldoende waren aangedraaid en dat werd aan het FANC gemeld. Uit een eerste analyse is gebleken dat de procedure van het aandraaien van de betreffende bouten niet correct werd gevolgd door SCK CEN. Deze gebeurtenis had geen gevolgen voor de werknemers van SCK CEN, van de vervoerder en van het IRE, en ook niet voor de bevolking of het leefmilieu. Het FANC volgt de correctieve en preventieve maatregelen op die SCK CEN zal treffen om gelijkaardige incidenten in de toekomst te voorkomen.
2023-11-02 Belgoprocess 1 Op 2 november stelde Belgoprocess een lek vast aan een pomp in een gebouw voor de verwerking van radioactieve vloeistoffen. Via een lekbak werd de vloeistof afgevoerd naar een opslagtank. Door een gedeeltelijke verstopping van de afvoerleiding kwam er via een afvoerputje echter vloeistof terecht in een ander lokaal. De beperkte hoeveel gelekte vloeistof werd opgeruimd en het lokaal wordt ontsmet. Dit incident had geen gevolgen voor werknemers, bevolking of milieu. Het FANC deelt dit voorval in op het niveau 1 van de INES-schaal.
2023-04-10 Doel 2 1 Op 10 april 2023 stelde een team van ENGIE Electrabel bij reactor Doel 2 vast dat een van de signalen die de veiligheidssystemen automatisch moeten activeren in geval van een incident of ongeval niet volledig bedrijfsklaar was. De veiligheidssystemen zelf zouden toch worden geactiveerd in geval van nood, doordat een ander signaal zou zorgen voor de automatische opstart ervan. Vanwege de duur van het defect deelt het FANC dit voorval in op het niveau 1 van de INES-schaal.
2023-03-12 SCK CEN  1 Op 12 maart 2023 werden bij het nucleair onderzoekscentrum SCK CEN bij het invullen van de vrachtbrieven en het aanbrengen van de etiketten enkele colli per ongeluk verwisseld. Het ging om 4 colli van een zending van in totaal 5 bestemd voor eenzelfde bestemmeling in Frankrijk. Het voorval werd vastgesteld door de bestemmeling, die SCK CEN op 13 maart op de hoogte bracht. Er waren geen gevolgen voor het personeel van SCK CEN of van de bestemmeling, noch voor de bevolking of voor het leefmilieu. De gebeurtenis werd ingedeeld op het niveau 1 van de INES-schaal (International Nuclear and Radiological Event Scale). Het FANC zal deze gebeurtenis verder opvolgen, onder andere wat betreft de correctieve acties en preventieve maatregelen die SCK CEN zal nemen om een gelijkaardige gebeurtenis in de toekomst te voorkomen.
2023-02-13 Belgoprocess 1 Eind 2022 werd een fout ontdekt tijdens een controle van een meetinstallatie van Belgoprocess die onder andere wordt gebruikt bij vrijgavemetingen. Na een software-update in 2020 werd een foutieve achtergrondcorrectie toegepast, waardoor de meetresultaten van oktober 2020 tot oktober 2021 niet meer correct gerapporteerd werden en de hoeveelheden cesium (Cs-137) in de vrij te geven materialen licht onderschat werden. Bij een nieuwe analyse van de meetresultaten bleek dat er in die periode 7 vaten onterecht werden vrijgegeven, omdat hun cesiumactiviteit zich lichtjes boven de vrijgavelimiet bevond.
Dit incident had geen gevolgen voor de werknemers, de bevolking of het milieu omdat het slechts om kleine hoeveelheden radioactief materiaal ging die foutief werden vrijgegeven.
Het FANC deelt dit voorval in op het niveau 1 van de INES-schaal, vanwege tekortkomingen op het vlak van veiligheidscultuur en kwaliteitscontroles.
2023-01-12 SCK CEN  1 Op 12 januari 2023 werden bij het nucleair onderzoekscentrum SCK CEN twee radioactieve capsules verwisseld. In eerste instantie werd een van de twee capsules werd verpakt en verstuurd naar de bestemmeling in Frankrijk. De capsule was ook bestemd voor dezelfde bestemmeling, maar werd door de verwisseling op een te vroeg tijdstip geleverd.
Beide capsules zijn, afgezien van een op de capsule gegraveerde identificatiecode, identiek van uiterlijk. De verwisseling was te wijten aan een verkeerd aflezen van de identificatiecode. Het versturen van de eerste capsule had tot gevolg dat er foute gegevens op de transportetiketten en het vervoersdocument vermeld stonden.
Tevens werd de maximum toegelaten activiteit van de gebruikte verpakking overschreden zonder gevolgen voor de stralingsbescherming en de nucleaire veiligheid, gezien de beschikbare marges. Het incident had geen gevolgen voor het personeel van SCK CEN of van de bestemmeling, noch voor de bevolking of voor het leefmilieu. De gebeurtenis werd ingedeeld op niveau 1 van de INES-schaal. Het FANC zal deze gebeurtenis verder opvolgen, onder andere wat betreft de correctieve acties en preventieve maatregelen die SCK CEN zal nemen om een gelijkaardige gebeurtenis in de toekomst te voorkomen.

 

Laatst aangepast op: 18/12/2023