NIRAS, de Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen, heeft op 15 april 2020 het ontwerpplan over het langetermijnbeheer van geconditioneerd hoogradioactief en/of langlevend afval in België, het bijhorend milieueffectenrapport en de niet-technische samenvatting daarvan ter advies voorgelegd aan het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC). NIRAS lanceerde tegelijkertijd een openbare raadpleging. Het advies van het FANC en andere overheidsdiensten en de opmerkingen van de bevolking moeten tegen uiterlijk 13 juni 2020 worden ingediend.
Door de productie van elektriciteit uit kernenergie en door het gebruik van andere nucleaire en/of radioactieve toepassingen (bv. geneeskunde, industrie, onderzoek) blijft er radioactief afval achter. Dat afval moet op een veilige en verantwoorde manier worden beheerd.
In België bestaat er momenteel al een concreet plan voor het langetermijnbeheer van laag- en middelactief kortlevend afval. Dat afval wordt in België ‘afval van categorie A’ genoemd. De regering heeft beslist om dat type afval definitief op te slaan in een oppervlaktebergingsinstallatie in Dessel. NIRAS heeft daarvoor een vergunningaanvraag ingediend. De vergunningsprocedure voor de oprichting en exploitatie van die installatie loopt momenteel.
>> Meer info over de vergunningsprocedure voor de definitieve berging van afval van categorie A
Er is in ons land op dit moment echter nog geen beslissing genomen met betrekking tot het langetermijnbeheer van hoogactief en/of langlevend afval, in België ook wel afval van de categorieën B en C genoemd. Dat afval en de door de kerncentrales verbruikte splijtstof vormen gedurende zeer lange tijd een risico voor mens en milieu.
NIRAS is de openbare instelling die in ons land bevoegd is voor het beheer van radioactief afval. Het beheer van radioactief afval is een nationale verantwoordelijkheid, binnen een internationaal kader.
In België is de basis voor het beheer van B&C-afval dus nog niet gelegd. Het voorstel van NIRAS bestaat uit een systeem van geologische berging op het Belgische grondgebied. Dat betekent dat het radioactief afval zou worden opgeslagen in een ondergrondse bergingsfaciliteit in een stabiele geologische formatie, om de afvalstoffen op lange termijn in te sluiten en te isoleren (meer info over geologische berging).
Zoals de wet bepaalt, onderwerpt NIRAS haar voorstel nu aan een openbaar onderzoek. Dat houdt in dat er een beoordeling van de milieueffecten moet gebeuren. De publieksraadpleging vindt plaats van 15 april tot 13 juni 2020. Ook aan verschillende overheidsinstanties, waaronder het FANC, werd gevraagd om een advies uit te brengen tegen 13 juni. Het voorstel dat nu ter consultatie voorligt, bespreekt enkel het principe van geologische berging. Hoe, waar en wanneer de bergingsinstallatie er zou komen, is nu nog niet aan de orde.
>> Het ontwerpplan betreffende het langetermijnbeheer van geconditioneerd hoogradioactief en/of langlevend afval in België,
het bijhorend milieueffectenrapport en de niet-technische samenvatting zijn in het Nederlands, Frans en Duits beschikbaar op de
website van NIRAS: https://www.niras.be/sea2020.
>> Meer info over de soorten radioactief afval in ons land:
https://www.niras.be/soorten-radioactief-afval