Opslagfaciliteiten zijn ontworpen om colli met radioactieve afval in een geschikte nucleaire installatie op te nemen, met de mogelijkheid ze terug uit deze installatie weg te halen.
Afhankelijk van het soort afval en de radioactiviteit ervan, kan radioactief afval tijdelijk voor een gepaste periode (volgens de huidige Belgische regelgeving) op de site van de installatie worden opgeslagen, of gecentraliseerd voor een langere periode, totdat er een definitieve oplossing is gevonden, zoals dit momenteel gebeurt op de site van Belgoprocess.
Er zijn verschillende redenen waarom het nodig is om radioactief afval op te slaan.
Bijvoorbeeld:
- Het mogelijk maken dat de radionucliden voor het laagactief afval tot zo'n laag niveau vervallen dat ze niet langer als radioactief kunnen worden beschouwd en dus van de reglementaire controle kunnen worden ontheven ;
- Het verzamelen en accumuleren van een voldoende hoeveelheid radioactief afval alvorens het over te brengen naar een andere inrichting voor de behandeling/conditionering ofberging ;
- Er dient evenwel op te worden gewezen dat de Belgische regelgeving voorschrijft dat de aanwezigheid in de vergunde inrichting van radioactieve bronnen of andere radioactieve stoffen die gedurende vijf jaar niet meer gebruikt werden en waarvoor geen enkel verder gebruik binnen de inrichting voorzien is, gerechtvaardigd moet worden (20/07/01 ARBIS (fgov.be).
- Het mogelijk maken dat de productie van de restwarmte die gepaard gaat met het radioactief vervalproces voor het hoogactief afval, afneemt.
Belangrijkste installaties in belgië
In België wordt het geconditioneerd radioactief afval tijdelijk opgeslagen in geschikte afgeschermde opslaggebouwen op de site van Belgoprocess. Belgoprocess beschikt over acht geschikte bunkergebouwen voor laagactief geconditioneerd afval, middelactief geconditioneerd afval, hoogactief verglaasd afval en afval dat alfadeeltjes uitstraalt. Volgens officiële gegevens liggen momenteel bij Belgoprocess de volgende hoeveelheden radioactief afval tussentijds opgeslagen:
- 432 m³ hoogactief geconditioneerd afval;
- 3.885 m³ middelactief geconditioneerd afval;
- 18.601 m³ laagactief geconditioneerd afval.
Hoogactief afval is het kleinste in volume (1,4% van alle afvalstoffen), maar vertegenwoordigt 98% van de radioactiviteit in alle opgeslagen afvalstoffen. Hoogactief afval bestaat voornamelijk uit verglaasd afval dat naar België wordt vervoerd na de opwerking in Frankrijk van gebruikte brandstofelementen van de Belgische kerncentrales.
Het huidige nationale beleid voor het beheer van verbruikte splijtstof afkomstig van commerciële kerncentrales, bestaat in de veilige tussentijdse opslag van de verbruikte splijtstof, gevolgd door de opwerking, of definitieve berging. Momenteel worden de verbruikte splijtstofelementen tijdelijk opgeslagen op de sites van de kerncentrales van Doel en Tihange. De verbruikte splijtstofelementen worden onder water opgeslagen in een bekken te Tihange en droog in een container/verpakking te Doel. Deze opslaginstallaties begonnen evenwel het verzadigingspunt te bereiken. Dit vooruitzicht heeft er, samen met de stopzetting van de uitbating van de nucleaire eenheden en de bijbehorende koelbekkens voor de verbruikte splijtstofelementen, toe geleid dat er behoefte was aan extra opslagcapaciteit.
In 2018 werd door ENGIE Electrabel een vergunningsaanvraag ingediend voor de bouw en uitbating van een nieuwe droge opslaginstallatie voor verbruikte splijtstof (SF²) op de site van de kerncentrale van Tihange. Het vergunningsproces (onderzoek, raadpleging van de bevolking en andere adviesorganen) vond plaats in 2019 en de vergunning werd in januari 2020 bij koninklijk besluit verleend. De bouwwerkzaamheden voor Tihange zijn begin mei 2020 van start gegaan met als doel het gebouw in 2023 operationeel te maken. Een gelijkaardige procedure werd gevolgd voor een nieuwe droge opslaginstallatie op de site te Doel. De vergunningsaanvraag werd in 2020 ingediend en de vergunning werd in 2021 toegekend, met als doel het opslaggebouw operationeel te hebben in het eerste kwartaal van 2025 (voor meer details, zie Afgeleverde vergunningen FANC- Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (fgov.be)). Deze nieuwe installaties (SF² Doel en SF² Tihange) werden ontworpen voor een uitbatingsperiode van 80 jaar.
Meer weten:
- Afgeleverde vergunningen: nieuwe installaties SF² Doel en SF² Tihange
- Seventh meeting of the Contracting Parties to the Joint Convention on the Safety of Spent Fuel Management and on the Safety of Radioactive Waste Management