Betondegradatie in Doel en Tihange

Tijdens de geplande stillegging van de reactor van Doel 3 (oktober 2017) stelde de exploitant ENGIE Electrabel tijdens een inspectie in het bunkergebouw betondegradatie vast. Na de ontdekking van die degradaties werd het beton van de lokalen van de andere reactoren waarop dat fenomeen mogelijk ook betrekking had (Tihange 3, Tihange 2 en Doel 4), ook geïnspecteerd.

Degradaties van hetzelfde type werden in 2018 vastgesteld in de reactoren met een soortgelijk bunkerconcept: Tihange 3, Doel 4 en Tihange 2. De degradaties vereisen aanzienlijke reparatiewerken aan het beton van de daken van de bunkers.

De betondegradatie komt voort uit de specifieke functie van een deel van de zogenaamde bunkers. Sommige lokalen van de bunkers dienen immers als ruimte waarin bepaalde systemen stoom kunnen afblazen. Die stoom stelt het beton bloot aan warme en vochtige omstandigheden, wat uiteindelijk heeft geleid tot de vastgestelde betondegradatie.

Het blootleggen van de beschadigde delen heeft daarnaast ook anomalieën aangetoond in de wapening van het beton van de bunkers van Tihange 2 en Tihange 3. Het gaat om anomalieën m.b.t. de positionering van de wapening die aanwezig zijn sinds de constructie van de bunkers.

De bunkergebouwen huisvesten noodsystemen zoals noodpompen en dieselgeneratoren. Om de werking van de noodsystemen te allen tijde te kunnen garanderen, moet het gebouw waarin ze zich bevinden echter bestand zijn tegen externe gebeurtenissen. De omvang van de betonproblematiek doet twijfels rijzen over het vermogen van de gebouwen om de nodige weerstand te bieden aan dergelijke gebeurtenissen, in het bijzonder vliegtuigval.

Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) communiceerde reeds meermaals over deze problematiek.

Midden oktober 2018 heeft het FANC beslist om een INES-niveau 1 toe te kennen aan de betonproblematiek in de bunkers van Doel 3, Doel 4, Tihange 2 en Tihange 3

Doel 3

Begin oktober 2017 stelde de exploitant ENGIE Electrabel tijdens de geplande stop van Doel 3 voor het jaarlijkse onderhoud van de reactoreen betondegradatie vast aan de plafonds van de lokalen waar zich de aansluitstukken bevinden van de stoomkleppen. De analyses toonden aan dat de degradatie werd veroorzaakt door een continue blootstelling van het beton aan warme en vochtige omstandigheden.

Na analyse werd die gebeurtenis in oktober 2017 ingedeeld op het niveau 1 van de INES-schaal. INES (International Nuclear Event Scale) is een communicatiemiddel dat toelaat om de ernst van een gebeurtenis waar ioniserende straling bij betrokken is, snel en begrijpelijk voor te stellen. De schaal telt zeven niveaus, gaande van 1 (anomalie) tot 7 (zwaar ongeval).

Sinds deze degradatie werd ontdekt, heeft de exploitant, onder supervisie van het FANC en zijn filiaal Bel V, verschillende reparatie- en versterkingswerken aan het beton uitgevoerd.

De degradatie van het beton in de stoomafblaaslokalen werd op voldoende wijze hersteld en de wijzigingen aan het gebouw (de nieuwe dakplaat) werden op correcte wijze uitgevoerd.Op basis van die conclusies gaf het FANC op 12 juli 2018 groen licht aan de uitbater voor de heropstart van Doel 3. 

Tihange 3

In april 2018, tijdens de geplande stillegging voor het onderhoud van de reactor van Tihange 3, constateerde de exploitant een betondegradatie aan de plafonds van het gebouw waarin zich de aansluitstukken bevinden van de stoomkleppen.

De gebeurtenis was aanvankelijk voorlopig ingedeeld op niveau 0 van de INES-schaal (International Nuclear Event Scale). Het blootleggen van beschadigde delen toonde echter anomalieën aan in het gewapend beton, aanwezig sinds de constructie van het gebouw. Die anomalieën stelden de weerstand van het gebouw bij een gebeurtenis zoals een vliegtuiginslag ter discussie.

Op basis van die nieuwe elementen werd midden oktober een nieuwe INES-analyse uitgevoerd, die resulteerde in een indeling op niveau 1 van de INES-schaal. INES is een communicatiemiddel, ontworpen om de ernst van een nucleaire gebeurtenis qua veiligheid eenvoudiger te kunnen situeren. De schaal telt  7 niveaus, variërend van niveau 1 (anomalie) tot 7 (zwaar ongeval).

Eind december 2018 was het beton voldoende gerepareerd en gaf het FANC groen licht voor de heropstart van Tihange 3. Om nog extra veiligheidsmarges in te bouwen, heeft ENGIE Electrabel zich ertoe verbonden om ook een nieuwe dakplaat op het bunkergebouw te plaatsen. Die werkzaamheden zullen worden uitgevoerd tijdens de volgende geplande stop van de reactor, in de zomer van 2020.

Tihange 2

In juli 2018 werd tijdens de geplande stop voor het onderhoud van de reactor ook een betondegradatie in het plafond van het bunkergebouw waargenomen bij Tihange 2.

In Tihange 2 werden al indicaties van veroudering van het beton vastgesteld tijdens eerdere inspecties, waardoor er al reparatiewerken waren gepland. Bij de reparatie van de beschadigde betondelen werd echter ook een anomalie vastgesteld met betrekking tot de positionering en dimensies van de wapening in het beton van het plafond van het gebouw. Door de combinatie van beide problemen - de betondegradatie en de afwijkingen ter hoogte van de wapening, volstonden de initieel geplande reparaties niet om de weerstand tegen externe gebeurtenissen te waarborgen. Daarom besloot de exploitant om bijkomende werkzaamheden aan de bunker uit te voeren en een extra dakstructuur aan te brengen. 

Zoals dat het geval was voor de andere reactoren, moest de weerstand van het betrokken gebouw worden aangetoond vooraleer het FANC en zijn filiaal Bel V groen licht konden geven voor de heropstart van de reactor van Tihange 2. Op 11 juni 2019 keurde het FANC de uitgevoerde betonreparaties en de plaatsing van een nieuwe dakplaat op het bunkergebouw goed. Het FANC gaf dan ook groen licht voor de heropstart van de reactor.

Doel 4

Tijdens de inspecties van augustus 2018 stelde de exploitant ENGIE Electrabel een betondegradatie vast in het bunkergebouw van Doel 4.

De bunkergebouwen huisvesten noodsystemen zoals noodpompen en dieselgeneratoren. Om de werking van de noodsystemen te allen tijde te kunnen garanderen, moet het gebouw waarin ze zich bevinden bestand zijn tegen externe gebeurtenissen. De betondegradatie in het bunkergebouw van Doel 4 had de weerstand van het gebouw bij externe gebeurtenissen in het gedrang kunnen brengen. Voor het FANC moest de weerstand van het gebouw dus worden bewezen vooraleer de reactor kon heropstarten.

Om die weerstand opnieuw te kunnen garanderen, moesten er betonherstelwerkzaamheden worden uitgevoerd. Het FANC en zijn technisch filiaal Bel V hebben die werkzaamheden zelf minutieus opgevolgd, zowel via evaluatie en beoordeling van diverse documenten, kwaliteitsplannen en testresultaten, als via inspecties op de site zelf. Daarbij deden zij ook een beroep op externe experts, gespecialiseerd in burgerlijke bouwkunde. ENGIE Electrabel voerde bovendien de nodige stabiliteitsberekeningen uit, die aantoonden dat de stabiliteit voldoende was na de uitgevoerde reparaties.Bel V kwam na een onafhankelijke studie tot dezelfde conclusie en keurde de uitgevoerde betonreparaties goed.

Op basis van die conclusie gaf het FANC op de 7 december 2018 groen licht aan ENGIE Electrabel voor de heropstart van Doel 4. Die reactor lag stil sinds 6 augustus 2018.

 

Laatst aangepast op: 12/06/2020