Radonactie 2017: bewust maken voor het radonrisico

Op zondag 1 oktober is de Radonactie 2017 van start gegaan. Radon is een radioactief gas dat vrijkomt uit de ondergrond. De sensibiliseringscampagne informeert de bevolking over de risico's van radon en moedigt hen aan om metingen uit te voeren en preventie- en saneringsacties te ondernemen. België past in februari 2018 de regelgeving aan en gaat het referentieniveau vastleggen op 300 Becquerel per kubieke meter (Bq/m³), naar analogie met de Europese richtlijnen. Het referentieniveau is de radonconcentratie die niet mag worden overschreden in woningen en bedrijven. Deze nieuwe norm vervangt het huidige actieniveau van 400 Bq/m³, met als direct gevolg dat het aantal betrokken gebouwen met een te hoge radonconcentratie in België stijgt van 21.000 naar 36.000.

Radon is een geurloos, kleurloos en smaakloos radioactief gas dat van nature aanwezig is in de bodem en in rotsen. Vanuit de ondergrond kan het binnendringen in gebouwen via barsten, sanitaire installaties of waterleidingen. Ingeademd radon bereikt de longen en bestraalt het longweefsel, waardoor dit beschadigd kan raken en er kanker kan ontstaan. Radon is na roken de grootste oorzaak van longkanker in ons land. Rokers lopen trouwens bij blootstelling aan radon een extra groot risico.

Nieuwe regelgeving

België moet voor februari 2018 de Europese richtlijn 2013/59/Euratom in nationale wetgeving omzetten. Deze richtlijn legt de basisnormen voor stralingsbescherming vast. De belangrijkste wijziging ten opzichte van de bestaande regelgeving is dat het referentieniveau voor radonconcentratie wordt verlaagd van 400 Bq/m³ naar 300 Bq/m³ (Becquerel). Het referentieniveau is de concentratie waarboven elke blootstelling aan radon moet worden vermeden. Aangezien er geen gezondheidsrisicodrempel bestaat, moet ook onder dit referentieniveau alles in het werk worden gesteld om de situatie te optimaliseren, d.w.z. om de radonconcentratie zoveel mogelijk te beperken. Door het nieuwe referentieniveau stijgt het geschatte aantal betrokken gebouwen met een te hoge radonconcentratie in België met 80%, van 21.000 naar 36.000.

Eerste reflex: lucht verversen!

Een goede kwaliteit van de binnenlucht is van essentieel belang voor de gezondheid van iedereen die in het gebouw aanwezig is. Een gebrekkige ventilatie, vooral in de koude maanden, zorgt ervoor dat de radonconcentratie gevoelig toeneemt. De eenvoudigste en vaak meest doeltreffende manier om zich te beschermen is dus door het ventileren en verluchten van het gebouw.

Voor nieuwe en gerenoveerde gebouwen is het belangrijk dat de scheidingslijn tussen de vloerplaat en de bodem ondoordringbaar is om blootstelling aan radon te voorkomen.

Sensibiliseren en gepaste oplossingen aanreiken

Vorige winter hebben meer dan 3800 gezinnen de radonconcentratie in hun woning gemeten. Ondanks dit succes heeft de overgrote meerderheid van de Belgische gezinnen de radonconcentratie in hun woning nog niet gemeten! Daarom organiseert het FANC, in samenwerking met de Waalse provincies en het Brusselse en het Vlaamse gewest, dit jaar opnieuw de informatie- en sensibiliseringscampagne "Radonactie". De website http://www.radonactie.be/ informeert en biedt iedereen de mogelijkheid om gemakkelijk een radontest te bestellen.

Een eenvoudige test volstaat! Een detector is de enige manier om te weten te komen of u aan radon blootgesteld bent. Deze detector plaatst u in de meest gebruikte ruimte in huis (meestal een slaapkamer of de woonkamer). Na drie maanden meten, stuurt u de detector voor analyse terug.

Als de radonconcentratie te hoog is, gaan de partners van de campagne (het FANC, de Service d’Analyse des Milieux intérieurs van de provincies Waals-Brabant, Luik, Luxemburg en Namen, het Laboratoire des Pollutions Intérieures van de provincie Henegouwen en de RCIB in Brussel) de eigenaar begeleiden bij het saneringsproces. Naargelang het soort gebouw en de gemeten concentratie, kunnen saneringsacties worden overwogen die gaan van het afdichten van de toegangswegen waarlangs radon kan binnendringen tot het verbeteren van de ventilatie en het wegzuigen van de lucht in de bodem onder de vloerplaat.

Van 1 oktober tot 31 december 2017 kan elke Belgische burger een radondetector bestellen via de website http://www.radonactie.be/ voor 20 € (hierin zijn de analyse en de eventuele hulp bij het saneren inbegrepen). Voor het meten van radon op de werkvloer kan u terecht op de website http://www.radonatwork.be/.

Daarnaast bieden de partners van de campagne een hele reeks diensten in verband met radon, zoals directe hulp via de telefoon, informatiedagen, brochures, enz.